Myrkur er ekkert annað en skortur á ljósi – tómarúm sem bíður þess að verða fyllt. Það er þetta hugtak, þessi andstæða ljóssins sem gerir jólin svo sérstök. Því jólin eru ekki aðeins hátíð ljóssins, heldur boðskapur um að myrkrið sé ekki endanlegt, tækifæri til að leyfa ljósinu að skína.
Saga jólanna hefst á því sem virðist harla ómerkilegt: fátæklegu fjárhúsi, kaldranalegum aðstæðum, myrkri næturinnar. En í miðju þessarar hógværu senu fæddist ljós, ljós sem breytti heiminum. Ekki kraftmikið ljós í hefðbundnum skilningi; það var ekki reiðubúið til að hrekja myrkrið á brott með látum. Það var ljós sem birtist í ró og þögn, ljós sem breytti heiminum og þeim sem til þess litu.
Við erum öll í leit að þessu ljósi. Á jólunum leyfum við okkur að nema staðar. Við tendrum ljós – í gluggum, í kirkjum og hjörtum okkar – því við vitum að myrkrið er aðeins skortur á ljósinu sem við getum sjálf skapað. Það krefst ekki fullkomnunar, ekki afreka, heldur einfaldrar viðurkenningar á því að við getum öll verið ljósgjafar í lífum hvers annars.
Þegar jólin nálgast skynjum við oft spennuna á milli ljóss og myrkurs í okkar eigin lífum. Hver hefur ekki fundið fyrir því að myrkrið geti verið krefjandi, jafnvel ógnandi? En jafnvel á þeim stað er vonarglæta. Von um að myrkrið sé ekki eilíft og jólin hvetja okkur til að kalla fram þetta umbreytandi ljós – til að sjá heiminn á ný. Til þess þarf ekki háreisti eða stór orð, heldur lítil en um leið þýðingarmikil verk. Bros, hlý orð, nærvera. Þessar litlu gjafir eru ljós í lífum annarra – ljós sem lýsir upp hjörtu þeirra sem hafa misst, þeirra sem eru einmana og þeirra sem glíma við myrkur sem við getum ekki séð.
Þegar við virðum fyrir okkur fallegu jólaljósin skulum við muna að þau tákna ekki fullkomið ástand, heldur löngunina til að lýsa upp myrkrið. Það er í því tákni sem jólaboðskapurinn lifir. Hann segir okkur að myrkrið sé ekki óvinur, heldur aðeins tómarúm sem bíður eftir þér og mér til að fylla með von, með kærleika og ljósinu sem við berum hvert fyrir annað.
Ég vil því hvetja okkur öll til að skapa ljós í kringum okkur. Kveikjum á því í hjörtum okkar og deilum því með öðrum, því myrkrið er aðeins myrkur þar til ljósið birtist.
Megi ljósið þitt skína skært.
Gleðileg jól.
Arnór Bjarki Blomsterberg,
sóknarprestur í Ástjarnarkirkju.
