Hafnarfjarðarbær, sem eigandi að jörðinni Krýsuvík, og HS Orka undirrituðu 30. maí sl. samning um heimild til rannsókna, landnota, lóðarleigu og nýtingu auðlindaréttinda í tengslum við mögulega nýtingu auðlinda í Krýsuvík.
Undirritaður samningur var svo samþykktur í bæjarstjórn í gær, 5. júní.
Markmið samningsins er að kanna möguleika þess að virkja jarðvarma og vinna grunnvatn í landi Krýsuvíkur á hagkvæman og umhverfisvænan hátt samhliða uppbyggingu auðlindagarðs þar sem frekari nýting vinnslustrauma fer fram.
Með samningunum fær HS-orka rétt til að rannsaka grunnvatnsauðlind, jarðvarma og hagkvæmni vatns- og orkuvinnslu í landi Krýsuvíkur með þeim skilyrðum og skilmálum sem fram koma í samningi þessum, einnig til að reisa orkuver til nýtingar auðlinda eins og nýtingarleyfi og hagkvæmni gefa tilefni til.
Með notkun hugtaksins „orkuver“ í samningnum er átt við virkjun er nýtir jarðvarma og grunnvatnsauðlind í landi Krýsuvíkur til rafmagnsframleiðslu, framleiðslu á heitu vatni og annarrar framleiðslu er tengist auðlindanýtingu.
Með auðlindanýtingu er átt við nýtingu jarðvarma, jarðhitavökva og grunnvatns sem og nýtingu afleiddra strauma lofttegunda og/eða efna sem verða til í framleiðsluferlum orkuvers.
Auðlindaréttindi leigð til 65 ára
HS-orka skuldubinudur sig til að leigja til 65 ára auðlindaréttindi, þ.e. land undir mannvirki og lagnir, nýtingarrétt á jarðhitaauðlind, ferskvatnsauðlind og auðlindastraumum sem verða til við jarðhitavinnslu, framleiðslu rafmagns og upphitun og framleiðslu á heitu vatni fyrir hitaveitu, og réttindi til að vinna jarðefni til mannvirkjagerðar virkjunarmannvirkja samkvæmt samningi þessum, frá gangsetningu jarðvarmavinnslu.
Orkustofnun veitti HS-orku upphaflega rannsóknarleyfi árið 2006 en árið 2022 var það endurnýjað til 31. október 2025. Veitur höfðu þá einnig sótt um rannsóknarleyfi en ákveðið var að endurnýja leyfi til HS-orku. Samningurinn, sem bæjarstjórn staðfesti í gær, byggir á viljayfirlýsingu frá nóvember 2022.
Telji framkvæmdaaðili að um hagkvæman virkjunarkost sé að ræða, veitir Hafnarfjarðarbær HS-orku rétt til að virkja jarðvarma, afla ferskvatns, aðra auðlindanýtingu og reisa orkuver til samræmis við ákvæði samnings þessa, rannsóknar-, virkjunar-, nýtingar- og framkvæmdaleyfis. Ákvörðun HS-orku á stærð orkuvers og/eða á umfangi nýtingar skal taka mið af áætlaðri afkastagetu jarðhitakerfisins skv. niðurstöðum rannsókna og sölumöguleikum á rafmagni, heitu vatni og öðrum afurðum orkuvers. Við ákvörðun um stærð orkuvers skal HS-orka taka tillit til umhverfissjónarmiða og möguleika til nýtingar jarðvarmaauðlindarinnar til lengri tíma.
Hafnarfjarðarbær 300 milljónir kr. á undirbúningstíma
Fyrir öll auðlindaréttindi og virkjunarrétt í Krýsuvík greiðir HS-orka Hafnarfjarðarbæ allt að 6,0% af tekjum af sölu á heitu vatni til hitaveitu, raforku og fersku vatni frá virkjunum HS-orku á svæðinu að frádregnum kostnaði vegna raforkuflutnings og hverjum öðrum gjöldum Landsnets skv. gildandi gjaldskrá Landsnets hverju sinni.
Þá greiðir HS-orka Hafnarfjarðarbæ 300 milljónir kr. á undirbúningstíma sem skiptist í þrjár greiðslur, 100 milljónir kr. þegar gerð fyrsta borteigs hefst, þó eigi síðar en 1. mars. 2025, 100 milljónir kr. við útgáfu framkvæmdaleyfis fyrir næstu borun, hafi sá fyrri gefið jákvæðar niðurstöður og 100 milljónir kr. við útgáfu framkvæmdaleyfis fyrir virkjunarframkvæmdir en eigi síðár en 1. mars 2027. Seinni tvær greiðslurnar eru verðtryggðar.
Þá greiðir HS-orka 60 kr./m² á ári fyrir landafnot undir mannvirki auk fasteignagjalda.
HS-orku er heimilt að framselja réttindi og skyldur samningsins til félags sem HS-orka getur stofnað um um rannsóknir, undirbúning, byggingu og/eða rekstur orkuvers, jafnvel þó það sé ekki í fullri eigu framkvæmdaaðila.
HS-orka skuldbindur sig til að kosta 8 milljónum kr. til mótvægisaðgerða á undirbúningstíma, uppgræðslu, skógrækt, bætt aðgengi og fl.
Samningurinn leggur grunninn að áframhaldandi jarðhitarannsóknum á Krýsuvíkursvæðinu
Tómas Már Sigurðsson, forstjóri HS Orku, segir samninginn við Hafnarfjarðarbæ mikið fagnaðarefni. „Hann leggur grunninn að áframhaldandi jarðhitarannsóknum á Krýsuvíkursvæðinu. Við erum vongóð um að rannsóknirnar leiði til þess að jarðhitinn geti nýst jafnt til framleiðslu á heitu vatni fyrir Hafnfirðinga og nágranna sem og til framleiðslu á raforku. Samhliða hugsanlegri orkuvinnslu munu skapast spennandi tækifæri til uppbyggingar á margskonar grænni atvinnustarfsemi í Krýsuvík.“
Mikilvæg tímamót fyrir Hafnarfjörð
Rósa Guðbjartsdóttir, bæjarstjóri Hafnarfjarðarbæjar, segir það mikilvæg tímamót fyrir Hafnarfjörð að samið hafi verið um framtíðaruppbyggingu í Krýsuvík. „Krýsuvíkursvæðið er einstök gersemi í eigu Hafnarfjarðar sem felur í sér mikil og ónýtt tækifæri til að nýta og njóta. Þessi rannsóknar- og nýtingarsamningur á sér mjög langan aðdraganda. Markmiðið með honum er að tryggja Hafnfirðingum og fleirum aðgang að heitu vatni og orku til framtíðar. Samhliða verður svæðið svo gert aðgengilegra til útivistar og náttúruskoðunar.“
Jarðvarmaver fyrir allt að 50.000 manna byggð auk raforkuframleiðslu
Áætlað er að nýtt jarðvarmaver í Krýsuvík gæti hitað upp allt að 50.000 manna byggð auk aflgetu til raforkuframleiðslu, allt að 100 MW.
Þá er stefnt að því að vinna að hugmyndum um auðlindagarð í Krýsuvík með áherslu á uppbyggingu vistvænnar ferðaþjónustu sem fellur vel að umhverfi og náttúru, aðstöðu til útivistar auk grænar atvinnustarfsemi, svo sem þörungaræktunar, náttúrulegrar efnavinnslu og ræktunar í gróðurhúsum.
Segir í fréttinni að lögð verði áhersla á að efnisnotkun, áferð og litir mannvirkja á svæðinu falli vel að umhverfinu og að sérstaða svæðisins haldist og fái að njóta sín.
Lóðaleigusvæðið er um 200.000 m² og athafnasvæði jarðhitasvæðis um tveir ferkílómetrar.
Skv. áætlun er gert ráð fyrir að orkuver geti tekið til starfa 2032-2034
Kynningarfundur
Kynningarfundur um áform HS-orku verður haldinn miðvikudaginn 12. júní kl. 17 í Bæjarbíói.