Síðastliðin ár hefur byggst upp uppsöfnuð þörf fyrir íbúðarhúsnæði sem hefur leitt af sér umtalsverða hækkun á húsnæðisverði. Ákveðin spenna myndaðist á húsnæðismarkaðnum sem dró smám saman úr þegar líða tók á sumarið. Svo virðist sem að hægjast sé á markaðnum og betra jafnvægi að nást, sem teljast verður jákvætt, því fólk getur aðeins farið að anda rólegar. Ekki verður eins mikil hætta á að þær eignir sem það hefur hug á að kaupa verði samdægurs hrifsaðar af þeim með yfirboði. Húsnæðisumhverfið fer að verða kunnuglegt á nýjan leik. Íbúðir staldra aðeins lengur við á markaðnum og kaupendur geta gefið sér betri tíma til að hugleiða sín íbúðarkaup.
Í viðtali Sigmundar Ernis Rúnarssonar við Konráð Guðjónsson hagfræðing hjá greiningardeild Arion banka, þann 30. ágúst sl., talar sá síðarnefndi um að þessar hröðu hækkanir á húsnæðisverði sem áttu sér stað síðasta hálfa árið séu búnar í bili en um rólegar hækkanir verði að ræða fram til ársins 2019. Eignum er að fjölga á söluskrá, meira af nýbyggingum að koma inn og fleira fólk er farið að hreyfa sig á markaðnum.
Þá víkur að uppbyggingu íbúðarhúsnæðis í Hafnarfirði. Nú hefur 1. áfanga Skarðshlíðar þegar verið ráðstafað og lóðum verið úthlutað. Í þeim áfanga er gert ráð fyrir fjölbýlum af ýmsum stærðum og gerðum. Fróðlegt verður að sjá hversu hátt hlutfall íbúðanna fer í almenna sölu annars vegar og í leigu hins vegar.
Því verður gaman að fylgjast með uppbyggingunni í Skarðshlíð og sjá hvernig byggingaraðilar þar meta markaðsþörfina. Ég myndi vilja sjá í þeim áfanga íbúðir sniðnar að stækkandi fjölskyldum. Íbúðir sem eru byggðar á hagkvæman hátt, sem endurspeglast síðan í þannig íbúðarverði að unga fólkið okkar sjái sér fært að standa straum af þeim kostnaði sem íbúðarkaupunum fylgir. Þó að jákvætt sé að fjölbreytt úrval af leiguíbúðum sé til staðar þá er leigumarkaðurinn orðinn þannig að erfitt er fyrir lág- og meðaltekjufólk sem á annað borð er komið inn í leigukerfið að komast út á hinn almenna húsnæðismarkað.
Í skýrslu sem Reykjavík Economics gerði fyrir Íslandsbanka kemur fram að fyrstu kaupendum fjölgaði mikið á árinu 2016 og á fyrsta ársfjórðungi 2017.
Hættan er þó sú að við missum fyrstu kaupendur af markaðnum ef íbúðarverð fer að síga fram úr kaupmætti eins og það gerði árið 2005. Því er mikilvægt að markaðsaðilar ígrundi vel sín viðskipti, því enn eru tækifæri á íbúðarmarkaðnum, þó fylgjast þurfi vel með verðþróuninni. Markaðurinn kallar á ódýrari íbúðir fyrir fyrstu kaupendur svo að þeir geti mögulega haft val um það hvort þeir fjárfesti í eign á hinum almenna húsnæðismarkaði eða velji frekar leigumarkaðinn.
Inga Dóra Ingvadóttir
starfar við fasteignasölu og er í námi til löggildingar fasteignasala.
Greinin birtist í Fjarðarfréttum
– bæjarblaði Hafnfirðinga 21. september 2017